Due diligence finansowe to badanie kondycji finansowej firmy. Zakres badania obejmuje ocenę organizacji zarządzania finansami, źródeł danych zarządczych, analizę sprawozdania finansowego (bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych) oraz weryfikację prognoz finansowych. 

Due diligence finansowe spółki przeprowadzone zgodnie ze sztuką:

✔ dostarczy wiarygodną i kompletną informację o sytuacji finansowej firmie

✔ umożliwi minimalizację zidentyfikowanych ryzyk finansowych podczas procesu inwestycyjnego

✔ stanowi solidną podstawę do oceny opłacalności planowanej inwestycji

Przeprowadzone badanie due dilligence pozwala zmitygować ryzyka przed przeprowadzeniem transakcji.

Sprzedaż_firmy  / Due diligence finansowe  | Data opublikowania: 7 mar 2021 r. | Data aktualizacji: 25 gru 2021 r.

Jedną z części badania due diligence jest analiza finansowa. Dzięki temu rodzajowi audytu potencjalny inwestor minimalizuje ryzyko błędów finansowych w przyszłości. Warto zaznaczyć, że nie chodzi tylko o wpływy na konto spółki, ale także o szacunkowe koszty lub aktywa. W zakres analizy due diligence finansowego wchodzi między innymi:

☑ identyfikacja podstawowych ryzyk biznesowych

☑ analiza działalności operacyjnej

☑ przegląd bilansu oraz rachunku zysków i strat

☑ analiza kapitału obrotowego

☑ analiza wskaźnikowa

☑ analiza umów zawartych przez przedsiębiorstwo

☑ bazową weryfikację rozliczeń podatkowych

Due diligence finansowe w praktyce…

Jednym z najbardziej istotnych elementów dla inwestorów jest rentowność biznesu. O tym czy przedsiębiorstwo rokuje można dowiedzieć się z sytuacji finansowej firmy. Nieodłącznym elementem finansowego due diligence są:

✔ Analiza przychodów

Analiza przychodów sprzedaży może uwypuklić wszystkie ciemne strony danej spółki. Na podstawie wysokości przychodów można realnie ocenić jaka jest wielkość przedsiębiorstwa czy skala działania. W ramach due diligence finansowego analizowana jest struktura produktowa, kanały dystrybucji, rozmieszczenie geograficzne prowadzonej działalności. Obciążenia dotyczące przychodów ze sprzedaży mogą wynikać głównie z braku klientów. Jednakże nie można skupiać się tylko na lojalnych klientach (zwłaszcza, gdy jest ich tylko kilku), ponieważ w dłuższej perspektywie może się to okazać zgubne dla przedsiębiorstwa. 

✔ Analiza kosztów działalności operacyjnej

Przedsiębiorstwa ponoszą ogromne koszty działalności operacyjnej. W analizie due diligence muszą zostać zawarte informacje dotyczące podstawowych opłat (np. podatki), cyklicznych i stałych wydatków oraz obecnej sytuacji finansowej firmy. Wśród doradców finansowych rekomenduje się, aby analiza nie ograniczyła się tylko do zysków i strat, lecz by poddać analizie szczegółową ewidencję kont księgowych.

✔ Wartość majątku trwałego

Trwałe wartości przedsiębiorstwa to najczęściej aktywa, do których zalicza się m.in. nieruchomości. To właśnie one są największym zabezpieczeniem finansowym firmy. Ponadto to najbardziej wartościowe i pewne źródło inwestycji. Pod nieruchomości zalicza się grunty, budynki, obiekty, a analizę przeprowadza się pod kątem rzeczywistej wartości rynkowej, stanu faktycznego, obciążeń ustanowionych na tych aktywach. W takim przypadku konieczna jest też wizyta rzeczoznawcy.

Podatkowe due diligence to kolejny obszar, który wymaga bardzo wnikliwej analizy. Na tapet brane są wszystkie struktury podatkowe spółki. Analizie poddawany jest np. sposób w jaki przedsiębiorstwo jest traktowane przez sądy i urzędy skarbowe. Dodatkowo weryfikowane są prawidłowości rozliczeń podatkowych np. podatek dochodowy, podatek od osób prawnych, podatek od towaru i usług lub od osób fizycznych. Konsekwencją tej części analizy jest poznanie decyzji podatkowych podejmowanych przez spółkę i ocena pozycji firmy w świetle obowiązujących przepisów. Sytuacja podatkowa jest niezwykle istotna podczas przeprowadzania due diligence, bowiem ma ogromny wpływ na wycenę przedsiębiorstwa. Ponadto analiza podatkowa due diligence jest szczególnie kluczowa, gdy firma działa na rynku międzynarodowym.

W tej sekcji artykułu chciałbym przybliżyć etapy due diligence. Warto mieć przy tym na uwadze, że w zależności od sytuacji przedsiębiorstwa i oczekiwań właścicieli – analiza due diligence jest przygotowywana indywidualnie. Niemniej są pewne utarte schematy, które najczęściej występują.

Raport due diligence od samego początku powinien być zbiorem najistotniejszych informacji z punktu widzenia planowanej transakcji. O rozmieszczeniu informacji w raporcie due diligence decydują eksperci, niemniej już z pierwszych stron raportu inwestor powinien otrzymać informację o zidentyfikowanych problemach i plusach owej inwestycji. Wstęp raportu powinien być klu. Mawia się, że jeśli w czasie jazdy windą nie jesteś w stanie powiedzieć klientowi konkluzji raportu, to źle wykonałeś swoją pracę.

Pozwalam sobie na ową dygresję, trochę żartobliwie, ale zależy mi abyś zrozumiał, że wstęp do raportu ma zachęcić inwestora do dalszej lektury lub dać sygnał, że transakcja nie jest tego warta.

Technicznie, w skład raportu due diligence wchodzi:

✔ raport analityczny obejmujący zakres prac ze wskazaniem kluczowych ryzyk

✔ zestawienie analityczne kluczowych danych finansowych oraz ocena bieżącej kondycji przedsiębiorstwa

✔ kalkulację Kluczowych Wskaźników Efektywności ( KPI ) spółki umożliwiającej ocenę efektywności zarządzania przedsiębiorstwem   

✔ zweryfikowany model finansowy

Prawidłowo przeprowadzony audyt due diligence umożliwia identyfikację nieprawidłowości zachodzących w spółce. Ponadto:

✍ będzie punktem odniesienia przy ocenie opłacalności planowanej transakcji

✍ zapewni precyzyjną wycenę spółki

✍ uwypukli zasoby przedsiębiorstwa

✍ zapewni bufor bezpieczeństwa i zminimalizuje ryzyko do minimum

✍ będzie punktem odniesienia przy podejmowaniu świadomej decyzji o inwestycji

W mojej ocenie due diligence finansowe niesie za sobą ogromne korzyści, jednak gdybym miał określić to jednym zdaniem, powiedziałbym, że: zlecenie badania due diligence to oszczędność czasu i pieniędzy.

Podsumowanie

Badanie due diligence finansowe ma indywidualny charakter i wymaga zdobycia informacji z systemów księgowych, wyciągów bankowych oraz z zewnętrznych źródeł danych rynkowych na temat firm z tej samej branży.